«Επικίνδυνη Αποστολή 5: Μυστικό Έθνος» (2015): Χιτσκοκική Αγωνία και Χολυγουντιανό Στυλιζάρισμα σε Άψογη Αρμονία!

Έχουμε χρόνο για εισαγωγή;

Η απόλυτη επιτυχία του τέταρτου έργου της σειράς άνοιξε και χάραξε νέους δρόμους και ορίζοντες για το μέλλον της. Παλαίμαχοι οπαδοί της σειράς, αλλά και καινούργιοι μυημένοι ανέμεναν με ανυπομονησία τη συνέχεια, η οποία -αν μην τι άλλο- υποσχόταν πολλά. Αν κρατάει την υπόσχεση της; Μα, φυσικά! Αυτός είναι ο λόγος λοιπόν που θα μιλήσουμε αυτή τη φορά για την ταινία με τίτλο: «Επικίνδυνη Αποστολή 5: Μυστικό Έθνος» (Mission Impossible: Rogue Nation, 2015). Πάμε να δούμε λοιπόν με ποιον τρόπο ο Τόμ Κρούζ ξεπέρασε ξανά τα όρια, κινδύνεψε, τραυματίστηκε, αλλά πέτυχε να παραδώσει τελικώς ένα άξιο φίλμ!   

Πλοκή;

Βρισκόμαστε στο Μίνσκ της Λευκορωσίας, όπου ο Ίθαν Χάντ με σταθερή ομάδα κρούσης επιχειρούν να ανακτήσουν το τοξικό φορτίο ενός στρατιωτικού τύπου αεροπλάνου. Η αποστολή στέφεται με επιτυχία και ο Ίθαν μεταφέρεται στο Λονδίνο για την ενημέρωση της επόμενης του επιχείρησης. Κατά την πληροφόρηση, αντιλαμβάνεται ότι η μυστική υπηρεσία της «IMF» έχει εκτεθεί, ενώ το μυστηριώδες «Συνδικάτο» έχει αναλάβει την εξόντωση του. Με τη νέα του επιφυλακτική σύμμαχο, Ίλσα Φάουστ καταφέρνει να διαφύγει, ενώ η λειτουργία της «IMF» αναστέλλεται μέχρι την απόφαση ειδικής επιτροπής. Μέσα σε ένα κλίμα, προσωπικής εκδίκησης, παράτολμης παρείσφρησης, ριψοκίνδυνης αποστολής και τελικής αναμέτρησης, ο Ίθαν θα κληθεί να αντιμετωπίσει τη νέμεση του.

«Στην καρέκλα του σκηνοθέτη»:

Ο Μπράντ Μπέρντ κατάφερε να πετύχει κάτι σπουδαίο για το σύνολο του έργου της «Επικίνδυνης Αποστολής». Θεμελίωσε έναν ισορροπημένο ρυθμό και τόνο, ενώ από την τέταρτη ταινία και εξής, η σειρά ωριμάζει σε θεματικό επίπεδο. Ακολουθεί συγκεκριμένες και συγκροτημένες αφηγηματικές επιταγές που κλειδώνουν μεταξύ τους, αναπτύσσονται μαζί και εξελίσσονται σειριακά. Ο Μπέρντ, αφενός δείχνοντας σεβασμό στην παράδοση της σειράς, αφετέρου για να ασχοληθεί με προσωπικά του πρότζεκτ, αρνείται να επιστρέψει στην καρέκλα του σκηνοθέτη και εγκαταλείπει το φραντσάϊζ. Η διαδικασία της αντικατάστασης του γίνεται μάλλον με οργανικό τρόπο, σε αντίθεση με τις προηγούμενες φορές, και η θέση ευθύνης αναλαμβάνεται από τον πολυπράγμων Κρίστοφερ Μακουόρι. Η συνεργασία του με τον Κρούζ μετρούσε ήδη τέσσερα φιλμ, ενώ είχε προβεί σε διορθώσεις στο σενάριο του προκάτοχου έργου της σειράς.     

Παρά τη συγγραφική δεινότητα του δημιουργού, το σενάριο δεν γράφτηκε με γραμμικό τρόπο! Οι δύο ιθύνοντες καλλιτέχνες έδωσαν βάση και εστίασαν σε τρεις συγκεκριμένες σκηνές δράσης. Αυτές αφορούσαν την εναρκτήρια σεκάνς με τη διάρρηξη ενός εν κινήσει αεροπλάνου, την απόπειρα δολοφονίας στην όπερα και τέλος την υποβρύχια παρείσφρηση διάρκειας έξι λεπτών. Γύρω από αυτή τη λογική και φιλοσοφία δόθηκε η εντολή να συνταχθεί το υπόλοιπο σενάριο. Βέβαια, δεν ήταν λίγες οι αναφορές στην τηλεοπτική σειρά της δεκαετίας του ’60, από την αντίπαλη κατασκοπική οργάνωση «Συνδικάτο», μέχρι το βινύλιο, στο οποίο γράφτηκε η ενημέρωση της αποστολής. Ο Μακουόρι ακολούθησε το ίδιο μοτίβο και για την εισαγωγή και ανάπτυξη χαρακτήρων. Μπορεί οι περισσότεροι ήρωες να προέρχονται από τις προηγούμενες ταινίες, αλλά ο νέος αντίστοιχος της «Ίλσα Φάουστ» έπρεπε να εγκαθιδρυθεί, όπως οι υπόλοιποι. Ο σκηνοθέτης και συνάμα σεναριογράφος συνέθετε τον χαρακτήρα της λίγο-λίγο πριν από κάθε γύρισμα.

Αναφορικά με την σκηνοθεσία αυτή καθ’ αυτή τώρα, Κρίστοφερ Μακουόρι και Τόμ Κρούζ εκπέμπουν ακριβώς στο ίδιο μήκος κύματος. Ο πρώτος γνωρίζοντας την προσωπικότητα του δεύτερου δεν του απαγορεύει ή αρνείται τα ιδιαίτερα του αιτήματα. Ο δεύτερος από την άλλη εμπιστεύεται επαρκώς το όραμα του πρώτου και του δίνει σώμα και ψυχή για να το προασπίσει. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι αποφεύγουν πλήρως τους κινδύνους που προκύπτουν. Ο Μακουόρι, πιστός σε μία αληθοφανή και ρεαλιστική προσέγγιση επιτρέπει στον Κρούζ να κρεμιέται από ένα αεροπλάνο, αλλά αυτό έχει ως συνέπεια ο πρωταγωνιστής του να μη γλιτώνει από επακόλουθους τραυματισμούς.

Το φιλμ, πέρα από τις «εκκωφαντικές» σεκάνς, αποπνέει μία πιο υπόρρητη ατμόσφαιρα. Ο δημιουργός, επηρεασμένος από τον μετρ της αγωνίας, Άλφρεντ Χίτσκοκ δε διστάζει να αποτείνει τους δικούς του φόρους τιμής, οι οποίοι έχουν αντίκτυπο τόσο σε ρυθμό όσο και στον τόνο. Αυτό έχει ως ευτυχές αποτέλεσμα να συντελείται μία καλλιτεχνική στροφή προς την προσέγγιση του Μπράϊαν Ντε Πάλμα, σε ένα πολύ πρώιμο ακόμα στάδιο. Τέλος, δε λείπουν οι μικρές λεπτομέρειες, όπως βλέμματα, κινήσεις, νεύματα, τα οποία έχουμε δει ξανά κατά το πέρας αναρίθμητων έργων, που όμως δεν αντιγράφουν με κοινότυπο και στείρο τρόπο, αλλά ενσωματώνουν την ταινία σε ένα κλασικό συμπαγές σύνολο. 

«Στο σετ του ηθοποιού»:

Μαντέψτε! Ο Τόμ Κρούζ επιστρέφει για πέμπτη συνεχόμενη φορά ανανεωμένος με την τροπή που έχει πάρει η σειρά γενικά, ο χαρακτήρας του ειδικά. Το πέπλο αναξιοπιστίας προς το πρόσωπο του έχει πλέον αποτραβηχτεί απόλυτα και ο ερμηνευτής δοκιμάζει, ίσως και για τελευταία φορά να «ανοιχτεί» κινηματογραφικά. Αναφερόμαστε στον εξής ορό εξαιτίας των επιλογών του, που δεν παρεκκλίνουν μίας συγκεκριμένης ηρωικής θεματικής. Αυτός είναι και ο λόγος λοιπόν που συνεργάζεται για πρώτη φορά στενά με τον Κρίστοφερ Μακουόρι στην πρώτη ταινία της διλογίας «Jack Reacher» (2012). Ο Κρούζ ελπίζει να φέρει επί της οθόνης έναν χαρακτήρα αντάξιο του «Ίθαν Χάντ». Η επόμενη χρονιά τον βρίσκει να λαμβάνει σκηνοθετικές οδηγίες από τον Τζόσεφ Κονσίνσκι στο φιλμ επιστημονικής φαντασίας με τίτλο «Oblivion» (2013). Αυτό το έργο θα αποτελέσει την πρώτη πνοή στην πορεία της επιστροφής της ταινίας «Top Gun» λίγα χρόνια αργότερα. Τέλος, ο Τόμ Κρούζ βρίσκεται μαζί με τον Ντάγκ Λίμαν στο εξίσου επιστημονικής φαντασίας φιλμ «Edge Of Tomorrow» (2014), το οποίο, αν και ξεκινάει με μετριοπάθεια, καταλήγει να γίνεται κλασικό του είδους.

Όσον αφορά τον ρόλο του στο προκείμενο έργο, ο ηθοποιός δεν πειραματίζεται με την ιδιοσυγκρασία και τον ψυχισμό του χαρακτήρα του «Ίθαν Χάντ». Γνωρίζει ότι οφείλει να ακολουθήσει και να μείνει πιστός στην επανεφεύρεση του, όπως αυτή συντελέστηκε στην προηγούμενη ταινία. Για πρώτη φορά εντούτοις μας δείχνει ένα συναίσθημα, το οποίο παραβλέπεται συχνά από φιλμ του είδους. Ο Κρούζ μεγαλώνει, και αυτό εντάσσεται οργανικά στο έργο και κατ’ επέκταση στον χαρακτήρα του. Αυτό σημαίνει πως οι παράτολμες αποφάσεις του έχουν συνέπεια και τίμημα, ενώ ο ίδιος αρχίζει και ανησυχεί για την επιτυχία της αποστολής του. Πρόκειται για μία λεπτομέρεια που εξανθρωπίζει τον χαρακτήρα, με τον Τόμ Κρούζ να την αγκαλιάζει και να συμφιλιώνεται με την ηλικία και τον χρόνο. 

Αυτή είναι ίσως η πρώτη φορά που το σύνολο των ερμηνευτών που συμμετείχαν στην προηγούμενη ταινία επιστρέφει ξανά. Κάθε φορά έχουμε άλλωστε και καινούργιες προσθήκες. Στον ρόλο του ανταγωνιστή λοιπόν έχουμε τον Σον Χάρις ως «Λέιν». Ο χαρακτήρας μοιάζει με τον αντίστοιχο αντίπαλο των φιλμ του υπερκατασκόπου «Τζέϊμς Μπόντ», «Έρνεστ Σταύρο Μπλόφελντ». Αποτελεί πραγματική απειλή για τον «Ίθαν Χάντ», με τον ηθοποιό να φέρνει μία βρετανική βαρύτητα και ψυχρότητα στον ρόλο του. Η συνέχεια του χαρακτήρα του είναι πολλά υποσχόμενη!

Κύρια συμπρωταγωνίστρια του Τόμ Κρούζ δεν είναι άλλη από τη νεοεισαχθείσα Ρεμπέκα Φέργκιουσον στον ρόλο της μοιραίας και μυστηριώδους «Ίλσα Φάουστ». Ο χαρακτήρας της έχει ένα ολοένα εξελισσόμενο ενδιαφέρον, καθώς η ανάπτυξη της προσωπικής της ιστορίας γράφεται παράλληλα με τα γυρίσματα. Πρόκειται για τον καλύτερο γυναικείο χαρακτήρα της σειράς, ενώ η χημεία της με τον Κρούζ είναι πηγαία. Ο Κρίστοφερ Μακουόρι καταφέρνει να συνθέσει μία ηρωίδα που φέρει όλα τα στοιχεία μίας «femme fatale», δίχως όμως να έχει ως σκοπό την καταστροφή του πρωταγωνιστή. Βέβαια, χωρίς το ερμηνευτικό ταλέντο της ηθοποιού και την ηχηρή της παρουσία, που μαγνητίζει τον φακό και μονοπωλεί το ενδιαφέρον του εκάστοτε κάδρου, όλα αυτά θα ήταν θεωρία. Η Φέργκιουσον μετατρέπει τη θεωρία σε πράξη και συνεπαίρνει! Ο ρόλος της προοριζόταν για την Τζέσικα Τσάστειν, αλλά αρνήθηκε, καθώς δεν επιθυμούσε να εκπαιδευτεί για έξι μήνες, όπως προβλεπόταν.

Σχετικά με τους βετεράνους ερμηνευτές, είναι όλοι εκεί. Ο Σάιμον Πέγκ ως «Μπέντζι» επιστρέφει με ακόμα μεγαλύτερο ρόλο. Διατηρεί τα ηνία των κωμικών στιγμών, αλλά ο χαρακτήρας του παρουσιάζει ανάπτυξη σοβαρού προφίλ. Ο Τζέρεμι Ρένερ ως «Μπράντ», του οποίου ο χαρακτήρας εισήχθη στο προηγούμενο έργο, αντιμετωπίζει έναν σκηνικό περιορισμό, καθώς ο ήρωας του αρκείται σε παρασκηνιακή δράση. Ο Βίν Ρέϊμς ως «Λούθερ» δε θα μπορούσε να λείπει από την ομάδα, και αναλαμβάνει να πλαισιώσει τον χαρακτήρα του Ρένερ. Τέλος, ο Άλεκ Μπάλντγουιν έρχεται για να «ταράξει τα νερά» με την χαλαρότητα του.

Cut! It’s a wrap:

Κλείνοντας, μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι σε αυτό το σημείο της σειράς, το στοίχημα του Τόμ Κρούζ απέδωσε εξολοκλήρου. Η πέμπτη ταινία είναι σχεδόν ισάξια της τέταρτης και λειτουργεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ως η απόλυτη της συνέχεια. Δίχως την ύπαρξη της, το επόμενο, έκτο φιλμ δε θα έφθανε ποτέ τα ύψη στα οποία κατάφερε να ανυψωθεί. Αυτό δε σημαίνει βέβαια πως από μόνη της φέρει αδυναμίες. Σε καμία περίπτωση, όχι! Λειτουργεί ωστόσο ευεργετικά για το σύνολο της σειράς και θέτει τα θεμέλια για ολοένα πιο δύσκολα και επικίνδυνα ακροβατικά από μέρους του Κρούζ.

Θα έβαζα κατ' επιλογή ένα 8,8/10 σε κλίμακα μέτρησης «αυτά μου αρέσουν».

Διάρκεια: 2 ώρες και 11 λεπτά

Είδος: Κατασκοπικό δράσης

Σκηνοθεσία: Κρίστοφερ Μακουόρι

Πρωταγωνιστές: Τόμ Κρούζ, Ρεμπέκα Φέργκιουσον, Σόν Χάρις, Σάιμον Πέγκ, Τζέρεμι Ρένερ, Βίν Ρέϊμς, Άλεκ Μπάλντγουιν

#ΓιώργοςΤοκμακίδης #GiorgosTokmakidis #Blog #WritersOfTheDigitalRoundtable #Writehood #Άποψη #Κριτική #Κινηματογράφος #ChristopherMcQuarrie #MissionImpossible5 #RogueNation #Action #SpyThriller #TomCruise #RebeccaFerguson