«Πέρα Από Την Αφρική» (1985): Πόλακ, Ρέντφορντ και Στριπ Παραδίδουν Ένα Αριστούργημα Στην Αφρικάνικη Σαβάνα!

Έχουμε χρόνο για εισαγωγή;

Το αφιέρωμα στον μοναδικό Ρόμπερτ Ρέντφορντ πλησιάζει στο τέλος του. Το άρθρο που ακολουθεί αφορά ένα έργο με κλασικό αποτύπωμα στον συλλογικό κινηματογράφο. Ο λόγος για το αριστούργημα του Σίντνεϊ Πόλακ με τίτλο: «Πέρα Από Την Αφρική» (Out Of Africa, 1985). Πάμε να δούμε με ποιον τρόπο γυρίστηκε μία από τις ομορφότερες ταινίες όλων των εποχών και ποιες απαιτήσεις αντιμετώπισαν οι συντελεστές εμπρός και πίσω από τις κάμερες!

Πλοκή;

Βρισκόμαστε στις αρχές του 20^ου αιώνα, στην ανατολική Αφρική, Κένυα. Η αριστοκράτισσα Κάρεν Μπλίξεν καταφθάνει από την Δανία, για να παντρευτεί τον βαρόνο Μπρόρ και να αναλάβει τη φυτεία του. Ο γάμος της και η σχέση της με τον Μπρόρ δεν θα έχει αίσια πορεία και κατάληξη. Η εύθραυστη υγεία της και ο επίπονος χωρισμός της θα την κατευθύνουν να εστιάσει το ενδιαφέρον της στη φροντίδα της τοπικής κοινότητας των ιθαγενών. Δε θα αργήσει εντούτοις να γνωρίσει τον Ντένις Φίντς Χάτον, έναν βρετανό κυνηγό, πιλότο και τυχοδιώκτη. Το ελεύθερο του πνεύμα θα την γοητεύσει σφόδρα και θα αρχίσει να αισθάνεται ξανά. Μέσα σε ένα κλίμα αλλαγής, ιστορικών εξελίξεων, κοινωνικών μεταβολών και παρακμής της ύστερης αποικιοκρατίας, η Κάρεν θα ζήσει μία παθιασμένη ζωή με φόντο την αφρικάνικη σαβάνα.

«Στην καρέκλα του σκηνοθέτη»:

Η ιδέα πίσω από το σενάριο βασίζεται στα απομνημονεύματα της Κάρεν Μπλίξεν, η οποία έζησε για ένα σεβαστό διάστημα στην Κένυα. Με μία ιστορία, γραμμένη μέσα από τη ζωή, ο υπεύθυνος δημιουργός, Σίντνεϊ Πόλακ, λαμβάνει μία υψίστης σημασίας απόφαση. Αποφασίζει, όπως έκανε στο παρελθόν και στο φιλμ με τίτλο «Τζερεμάια Τζόνσον» (1972) να μεταφέρει την παραγωγή του στο μέρος, όπου όλα συνέβησαν, στην Αφρική! Αυτό αποτέλεσε πρόκληση για όλους και όλες τους συμμετέχοντες και συμμετέχουσες, καθώς οι συνθήκες των γυρισμάτων ήταν εξαιρετικά ανεξέλεγκτες και ριψοκίνδυνες.

Κάθε παραγωγή που ταξιδεύει σε εξωτικά μέρη έχει αρκετές ιστορίες να διηγηθεί. Οι περισσότερες συνήθως εμπεριέχουν διατροφικές δηλητηριάσεις. Στην περίπτωση που εξετάζεται, το φαγητό δεν ήταν το μοναδικό από το οποίο κινδύνευε το επιτελείο. Το νερό δεν ήταν πάντοτε πόσιμο, οτιδήποτε ερπόταν και πετούσε, αποτελούσε απειλή. Η κατασκευή που είχε φτιάξει η παραγωγή για να στέκεται ως η αγροικία της «Κάρεν», δεν προστάτευε ούτε στο ελάχιστο από όλα αυτά. Η Μέριλ Στριπ είχε βρει φίδι στον κοιτώνα της, ενώ ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ κοιμόταν με ένα μαχαίρι τύπου «matchete», για να διασφαλίσει ότι θα παρέμενε μόνος κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Το είδος στο οποίο ανήκει το εν λόγω έργο είναι αυτό του ρομαντικού δράματος. Ο σκηνοθέτης γνωρίζοντας καλά τον τρόπο που οφείλει να προσεγγίσει το είδος γενικά και την ιστορία του ειδικά, αφήνει τον ρυθμό να αναπνεύσει. Η ταινία δεν είναι γρήγορη, με τα ιστορικά γεγονότα και μεταβολές να μην αντιμετωπίζονται ξεχωριστά. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι είναι βαρετή. Η ανάδειξη της αφρικανικής σαβάνας είναι μία διαδικασία που απαιτεί πρωτίστως τέχνη και χρόνο. Ο φωτογράφος Ντέιβιντ Γουάτκιν απεχθανόταν τον αφρικάνικο ήλιο, καθώς αποσπούσε τη «ψυχή» από κάθε του κάδρο. Συνεπώς, «κυνηγούσε» τις ατμοσφαιρικές σκιές, οι οποίες αναδείκνυαν το μεγαλείο του μέρους και έδιναν αισθητική ώθηση στον ρυθμό. Ο τόνος δε θα μπορούσε να μην ακολουθήσει κατά γράμμα τις προαναφερθείσες επιταγές, και να εκπέμψει σε μία αίσθηση ρομαντικής περασμένης μνήμης.

Το φιλμ περιλαμβάνει τρεις σκηνές-σταθμούς ωστόσο που ανανεώνουν το πλαίσιο. Η πρώτη είναι η επαφή με τα λιοντάρια. Χρησιμοποιήθηκαν αληθινά μεν εκπαιδευμένα δε θηρία. Ο τρόμος όμως από την παρουσία τους και μόνο είναι αληθινός στα μάτια των ηθοποιών. Η δεύτερη είναι το λούσιμο των μαλλιών της «Κάρεν» από τον «Ντένις». Αυτή είναι πιο αισθηματική σεκάνς ολοκλήρου του έργου. Αν και δεν περιέχει συμβατικό ερωτισμό, ενώνει τους δύο χαρακτήρες και σφραγίζει την μοίρα τους να ερωτευτούν. Το αξιοσημείωτο είναι πως οι εκπρόσωποι της εταιρείας παραγωγής «Universal» ζήτησαν να κοπεί από την ταινία, καθώς δε συνέβαλε στην ενίσχυση του ρυθμού. Τέλος, η αιθέρια κάλυψη της πτήσης των «Ντένις» και «Κάρεν» παραμένει το απόλυτο «highlight» του φιλμ, με τη μουσική του Τζον Μπέρι να εξυψώνει την εμπειρία και να προσδίδει στο σύνολο της σκηνής «επική αθανασία».

«Στο σετ του ηθοποιού»:

Πρωταγωνίστρια της ταινίας είναι η «σιδηρά κυρία» του «Χόλυγουντ», Μέριλ Στριπ. Βέβαια, εκείνη την εποχή, αν και αποτελούσε μία ερμηνεύτρια-εγγύηση, δεν ανταποκρινόταν πλήρως στις προσδοκίες των παραγωγών. Ήθελαν να ακολουθήσουν μία πτυχή της ιστορίας που παραδίνεται στην περιπέτεια και τον ρομαντισμό, σκέψη που συνέθετε ένα προφίλ έντονου ερωτισμού για την πρωταγωνίστρια. Ο Πόλακ αμφιταλαντευόταν, αλλά πείσθηκε πλήρως έπειτα από τη συνάντηση του με την Στριπ, καθώς εκείνη εμφανίστηκε με προκλητική ένδυση, δίνοντας εμμέσως το καταλυτικό σήμα ότι μπορεί να υποστηρίξει οποιαδήποτε έκφανση του χαρακτήρα της.

Ο επαγγελματισμός της, στοιχείο κατεξοχήν που την χαρακτηρίζει σε ολόκληρη τη μακρά της καριέρα, ήταν απαράμιλλος. Κατάφερε να αποδώσει άψογα τον χαρακτήρα της «Κάρεν», δούλεψε την προφορά της επικοινωνώντας την αγγλική με δανική προφορά και επέμενε σε επαναληπτικές λήψεις, προασπίζοντας το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ στον ρόλο του «Ντένις Φίντς Χάτον» από την άλλη ακολούθησε εντελώς διαφορετική ερμηνευτική μέθοδο. Δεν ήταν υπέρμαχος των πολλαπλών λήψεων, καθώς αυτό στερούσε τον/την εκάστοτε ηθοποιό από την αυθεντικότητα της ερμηνείας. Δεν απέδωσε βρετανική προφορά στον χαρακτήρα του, παρά την καταγωγή του από τη Μ. Βρετανία. Αντιθέτως, ερμήνευσε ένα ελεύθερο πνεύμα, το οποίο διακατέχεται από το αίσθημα της ανεξαρτησίας. Ανεξαρτησία της Αφρικής από τους αποίκους, ανεξαρτησία των ανθρώπων από τις κοινωνικές συμβάσεις, ανεξαρτησία του ατόμου από τον φόβο του θανάτου. Καταφέρνει να ενσαρκώσει όλες αυτές τις έννοιες με το διακριτικό, αλλά συνάμα επιβλητικό υποκριτικό του εκτόπισμα, με περίσσια γοητεία σε όλη την πορεία.

Cut! It’s a wrap:

Κλείνοντας, το φιλμ αποτελεί έναν καθολικό κινηματογραφικό θρίαμβο! Κατάφερε να αποσπάσει επτά βραβεία οσκαρ ανάμεσα στα οποία καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου, φωτογραφίας, μουσικής. Ανήκει σε ένα κύμα έργων που πρωτοστάτησαν τη δεκαετία του ‘80 και ξεχώρισαν για το κλασικό του αντίκτυπο. Μία κινηματογραφική εμπειρία που συνεχίζει να συναρπάζει και να εμπνέει, με τον χρόνο να περνάει από πάνω της δίνοντας της διαχρονική αξία.

Θα έβαζα με ρομαντισμό ένα 8,5/10 σε κλίμακα μέτρησης «αυτά μου αρέσουν»

Διάρκεια: 2 ώρες και 41 λεπτά

Είδος: Δράμα Εποχής

Σκηνοθεσία: Σίντεϊ Πόλακ

Πρωταγωνιστές: Μέριλ Στριπ, Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Κλάους Μαρία Μπραντάουερ

#ΓιώργοςΤοκμακίδης #GiorgosTokmakidis #Blog #WritersOfTheDigitalRoundtable #Writehood #Άποψη #Κριτική #Κινηματογράφος #SydneyPollack #OutOfAfrica #PeriodDrama #RobertRedford #MerylStreep